Tiền vệ là gì? Vị trí tiền vệ trên sân bóng đá ra sao?

Trong một đội hình thi đấu, tuyến giữa sẽ luôn là nơi quyết định thế trận và thành bại của cả một trận cầu. Đó chính là tiền vệ. Vậy tiền vệ có tầm quan trọng ra sao?

Bạn định nghĩa thế nào về một cầu thủ bóng đá? Đó phải là người có khả năng phòng ngự của một hậu vệ, kĩ năng tấn công của một tiền đạo hay tốc độ và thể lực của các cầu thủ đá biên? Đúng, nhưng có những cầu thủ buộc phải có tất cả những yếu tố trên, và đó là những cầu thủ chơi ở vị trí tiền vệ.

Vậy một tiền vệ cần phải toàn năng và tài giỏi như thế nào, sau đây hãy cùng 90 Phut đi tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây nhé.

Vị trí tiền vệ là gì?

Lí giải một cách đơn giản nhất, vị trí tiền vệ được miêu tả khu vực hoạt động của các cầu thủ chơi ở giữa sân, là các cầu nối liên kết quan trọng giữa tuyến tấn công và hàng phòng ngự của đội nhà.

Trong tiếng anh, các cầu thủ tiền vệ được gọi là các “Midfielder” chơi ở xung quanh khu vực giữa sân. Trong khi đó, khái niệm “tiền vệ” được bắt nguồn từ cụm từ ghép giữa “tiền” có nghĩa là trước, còn “vệ” có nghĩa là bảo vệ. Như vậy có thể hiểu các tiền vệ sẽ là phòng tuyến đứng ở phía trước, là lớp lá chắn đầu tiên khi đối phương tấn công.

Khái niệm này có vẻ diễn tả khá đúng đối với bóng đá ở thời kì cũ, khi các đội bóng chủ yếu chơi theo lối đá phất bóng dài từ sân nhà lên cho các tiền đạo “tự biên tự diễn” chứ không ưa chuộng cách chơi triển khai bóng như hiện tại. Do đó, các cầu thủ tiền vệ gần như bị bỏ qua trong quá trình tấn công.

Tuy nhiên, ngày nay khi bóng đá ngày càng trở nên hiện đại và khoa học hơn, các tiền vệ dần trở nên quan trọng, thậm chí là trái tim của cả một hệ thống. Vì thế, yêu cầu ở các cầu thủ tiền vệ cũng ngày càng được nâng cao.

Vai trò của các cầu thủ tiền vệ

Ngày nay, hàng tiền vệ có thể quyết định thành bại của đội bóng

Như đã nói, một trận đấu bóng đá ở thời kỳ trước gần như chẳng có mấy dấu ấn của các tiền vệ. Bởi họ gần như không được tham gia vào các pha bóng tấn công khi đội nhà chơi bóng theo kiểu hạn chế rủi ro nhất có thể. Ngày nay, lối chơi đó không thể tồn tại được.

Lí do là các hệ thống phòng ngự ngày nay đang trở nên cực kỳ kiên cố, các hậu vệ không chơi theo kiểu bất chấp lao về phía trước và dễ bị vượt qua nữa. Thay vào đó, các cầu thủ phòng ngự trở nên toan tính hơn, đầu óc hơn và hệ thống phòng ngự cũng rất được các HLV chú trọng. Vì thế, lối đá phất bóng dài đơn giản là sẽ bị hóa giải dễ dàng nếu lạm dụng như thời điểm trước đây.

Do đó, vai trò của các tiền vệ ngày càng được đẩy mạnh. Họ cần là những người lùi xuống để nhận quả bóng từ hàng thủ, sau đó tổ chức và điều tiết để dần kéo quả bóng lên trên. Hoặc cũng có những thời điểm, khi đội nhà cần đá chậm lại khi dẫn bàn, nhiệm vụ của các tiền vệ là kéo nhịp độ xuống thấp nhất có thể. Ngược lại, họ sẽ là những người phải dẫn dắt toàn đội đá nhanh hơn khi cần bàn thắng.

Các kỹ năng cần có của một tiền vệ

Lính bắn tỉa Toni Kroos với tỉ lệ chuyền chính xác luôn ở mức gần như tuyệt đối

Tất nhiên, mỗi cầu thủ ở mỗi vị trí khác nhau đều sẽ có những phẩm chất để phù hợp và thích nghi ở vị trí đó. Tuy nhiên để trở thành một tiền vệ giỏi, công bằng mà nói là khó hơn rất nhiều những vị trí khác, bởi vị trí này đòi hỏi sự hòa trộn hoàn hảo giữa phòng ngự và tấn công.

Kỹ năng chuyền bóng

Để chơi ở một vị trí giữa sân như tiền vệ, phẩm chất quan trọng nhất chắc chắn là khả năng chuyền bóng. Nghe thì có vẻ đơn giản bởi chuyền bóng là điều cơ bản nhất phải làm từ khi mọi đứa trẻ bắt đầu chơi bóng, nhưng để chuyền quả bóng chuẩn xác cho mọi vị trí trên sân với một tần suất liên tục là điều đòi hỏi một kĩ thuật bậc thầy.

Khi các vị trí khác trên sân gặp khó khăn, họ sẽ tìm lời giải bằng cách đưa bóng cho tiền vệ, nhưng khi tiền vệ gặp áp lực, anh ta phải tự tìm cách đưa bóng tới các vị trí khác nhau. Điều đó quả thực không hề dễ dàng. Một số những bậc thầy chuyền bóng có thể kể đến Toni Kroos, Modric, Kevin de Bruyne,...

Nhãn quan xuất sắc

Một tiền vệ muốn làm được mọi thứ tốt, đầu tiên anh ta phải có một nhãn quan tinh nhạy. Bởi khi sở hữu phẩm chất này, cầu thủ tiền vệ sẽ luôn biết cần đứng ở đâu, di chuyển như thế nào, chuyền bóng đi đâu, hoặc nói một cách đơn giản, là đi trước đối thủ một bước.

Không chỉ vậy, nhãn quan còn giúp tiền vệ biết phải làm gì trước khi nhận quả bóng. Một động tác mà mọi tiền vệ cần có, đó là scan (quét), tức quan sát tất cả các hướng bằng hành động liếc nhìn chỉ trong 1-2 giây, tránh bị đối phương áp sát ở điểm mù, từ đó có động tác thoát khỏi lớp pressing.

Khả năng công thủ toàn diện

Với việc bóng đá ngày nay vận hành theo một hệ thống di chuyển đồng nhất, vì thẻ việc tấn công không chỉ của riêng tiền đạo và phòng ngự cũng không thể để các hậu vệ cáng đáng. Thay vào đó, hỗ trợ sẽ đến từ các tiền vệ.

Vì thi đấu ở giữa sân, đồng nghĩa tiền vệ sẽ là người gần nhất của tất cả các tuyến. Do đó, các cầu thủ sẽ cần một nền tảng thể lực cực kì bền bỉ nếu muốn đảm bảo sự hỗ trợ cho cả 2 mặt trận xuyên suốt 90 phút.

Các vai trò tiền vệ trong đội hình ra sân

Foden và De Bruyne là những mẫu tiền vệ công xuất sắc

Trong một đội bóng, tiền vệ chỉ là khái niệm chung nhất chỉ một phòng tuyến gồm các cầu thủ đá ở giữa sân. Còn lại, các vị trí chi tiết của tiền vệ sẽ được chia ra dựa theo vai trò chính.

Tiền vệ phòng ngự

Vị trí tiền vệ phòng ngự, hay còn gọi là tiền vệ trụ hoặc tiền vệ mỏ neo, là các cầu thủ chơi ở đáy hàng tiền vệ với nhiệm vụ dọn dẹp, đưa trái bóng lên cho các tiền vệ chơi cao hơn. Các cầu thủ này sẽ là người che chắn và chủ động cắt bóng, tránh để hậu vệ bị đánh vỗ mặt.

Ngày nay, 2 dạng tiền vệ trụ phổ biến nhất là tiền vệ trụ cổ điển như Casemiro, Fabinho hay dạng tiền vệ trụ hiện đại như Rodri, Tchouameni và Declan Rice.

Tiền vệ kiến thiết

Dạng tiền vệ này sẽ là các cầu thủ chơi khá tĩnh, chủ yếu là trạm trung chuyển bóng đến những nơi khác trên sân. Tuy nhiên, khi thiếu đi các tiền vệ này, đội bóng sẽ không thể vận hành mượt mà được, bởi việc giữ cho trái bóng được luân chuyển liên tục là điểm mấu chốt để mở ra không gian tấn công.

Các cầu thủ đóng vai trò kiến thiết có thể di chuyển quanh vòng tròn giữa sân như Kroos hoặc lùi sâu xuống gần hàng thủ như Pirlo.

Tiền vệ box-to-box (tiền vệ con thoi)

Đúng như tên gọi, các cầu thủ này sẽ di chuyển như một con thoi liên tục theo chiều dọc của sân. Khi tấn công, cầu thủ này sẽ xuyên phá vào nách trung lộ của đối thủ và tương tự, sẽ về hỗ trợ vá vào nách trung lộ của đội nhà khi phòng ngự.

Các tiền vệ box-to-box cần có nguồn thể lực và thể chất vô biên để di chuyển với mật độ dày đặc, ví dụ nổi bật là N’golo Kante và Valverde.

Tiền vệ tấn công

Các tiền vệ tấn công thường được gọi là “số 10”, là các cầu thủ chơi ngay sau lưng của hàng tiền đạo để làm nhiệm vụ chính là kiến tạo và thậm chí ghi bàn cũng như xâm nhập vòng cấm.

Đặc trưng của các cầu thủ này là thường được cho phép di chuyển tự do để sáng tạo, có khả năng chuyền bóng, tạt bóng và dứt điểm đều tốt. Đặc biệt, hầu hết các cầu thủ chơi số 10 sẽ ít tham gia phòng ngự. Các ngôi sao tiêu biểu ở vị trí này có thể kể đến như: De Bruyne, Modric và Bruno Fernandes.

Lời kết

Trên đây là những khái niệm và kiến thức cơ bản về vị trí tiền vệ. Mong rằng bài viết của 90 Phut sẽ đem lại cho bạn những hiểu biết cần thiết về bộ môn bóng đá.